Docent-onderzoeker
Ruim 15 jaar geleden is er in Nederland meer aandacht gekomen voor het combineren van het beroep docent en het beroep onderzoeker. Natuurlijk wordt er altijd wel een reflectieve houding gevraagd van de docent, maar dit kan nog sterker georganiseerd worden als iemand zowel als docent en als onderzoeker aangesteld is: docent-onderzoeker.
In 2007 startte het zogenaamde DUDOC-programma waarin twintig vo-docenten uit de bètavakken een onderzoek uitvoerden, ondersteunend voor de lopende vernieuwing van de bètavakken (wiskunde, natuurkunde, scheikunde, biologie, techniek en NLT). Het onderzoek besloeg een periode van vier jaar waarin docenten naast hun lessen in de school drie dagen per week aan het onderzoek besteedden en het onderzoek aan het eind van die periode zoveel mogelijk afsloten met een promotie. Het succes van dit programma heeft ertoe geleid dat er niet alleen een DUDOC-bèta-vakken mogelijkheid is, maar inmiddels ook voor de andere schoolvakken (alpha, gamma). Daarnaast kwamen vervolgprogramma's in de vorm van promotiebeurzen en postdoc-onderzoek-beurzen (bijv. postdoc-vo).
Hieronder kunt u een interview uit het veld bekijken:
Via de hierboven genoemde programma's is duidelijk geworden dat het voor scholen/onderwijsorganisaties interessant is om docent-onderzoekers aan te stellen.
De docenten die deze extra investering kunnen en willen plegen blijven behouden voor de onderwijsbanen. Vaak blijven de docent-onderzoekers actief als docent, en heeft het onderzoekstraject een positieve invloed gehad op henzelf (kennis, vaardigheden, houding) en de organisatie. Het kan betekenen dat deze docent-onderzoekers in het verlengde van hun onderzoek ook andere taken op zich (kunnen) nemen die voor henzelf en de organisatie een extra stimulans inhouden en de carrière verrijken.
Inmiddels zijn er dus subsidies voor docent-onderzoekers in verschillende varianten. Een aanvraag kan worden ingediend als men een vast contract heeft bij een onderwijsorganisatie/school, of dat de school in een intentieverklaring vastlegt dat een vaste baan in het verschiet ligt op basis van het onderzoekstraject. Vaak gaat het om een beurs, waarmee drie dagen in de week onderzoek kan worden gedaan gedurende vier jaar.
In feite gaat het bij de docent-onderzoeker om vergelijkbare competenties als bij lerarenopleiders, grofweg een tweedeling: je kunt goed omgaan met leerlingen/studenten (basis-, voortgezet onderwijs, mbo) en je bent goed in de inhoud (vakinhoud en vakdidactiek) van je vak en dat laatste ga je uitdiepen middels een onderzoek.
